10 mrt Vrijheid in de praktijk: Blog 1, Innerlijke verbinding

Wat leuk dat je mijn eerste blog leest van een nieuwe reeks praktijkervaringen. In 2017 heb ik mijn eerste serie blogs geschreven. Ervaringsverhalen over mijn zoektocht naar vrijheid. Deze nieuwe reeks gaat over vrijheid in de praktijk. Hoe creëer je meer vrijheid voor jezelf en meer vrijheid in de relatie met anderen.

In de praktijk kom ik veel vragen rondom grenzen tegen. Vaak in combinatie met (hoog)gevoeligheid.

Laat jij je wel eens door iemand in een hoek duwen? Pas je je aan, word je dan stil of ga je in de verdediging? In een reactie op een ander laten wij onszelf soms verleiden mee te bewegen in de energie van een ander. Een situatie of omgeving kan hetzelfde effect op je hebben. We reageren vaak onbewust en kunnen onszelf zelfs verlaten. Hoe we reageren hangt af van een aantal factoren. Meestal is het een patroon dat we vaker in ons leven tegenkomen.

Dit overkomt ons misschien allemaal wel eens. Het relaxte gevoel waarmee je bent opgestaan, ben je na een confrontatie met die ander (situatie of omgeving) opeens kwijt. Dit noemen we ook wel triggers. We voelen ons onprettig, angstig, geïrriteerd, boos, gefrustreerd of bijvoorbeeld klein en machteloos. Soms zelfs gedissocieerd. Alsof we niet helemaal meer aanwezig zijn. Deze trigger ervaring staat vaak niet op zichzelf. In de ervaring komen gevoelens van eerder opgedane ervaringen (meestal uit de kindertijd) mee. Vooral gevoelige mensen zullen dit bij zichzelf herkennen.

De aanpassing aan jouw omgeving gaat heel subtiel. Vroeger dacht ik dat alle gevoelens die ik voelde van mij waren. Dat ik met die wirwar aan gevoelens iets moest. Inmiddels weet ik beter. Als ik er niet mee ben op gestaan, is het een reactie op de ander. Dat wil trouwens niet zeggen dat ik er niets mee ‘moet’. Want juist in de ontmoeting met een ander, kom ik mezelf tegen.

Als je de ander heel geleidelijk in jouw energie laat kruipen. Wat is dan van jezelf en wat is van de ander? Alles wordt troebel en je overziet het niet meer. We zitten minder lekker in ons vel en ervaren ongemak. We kunnen gaan mopperen, worden boos of geïrriteerd, passen ons aan, houden ons in, twijfelen aan onszelf, maken er verhalen van in ons hoofd, trekken ons terug of iets anders. We komen vast te zitten in een stressbel. En dat kost een partij energie!

Hoe meer stress we ervaren, hoe gevoeliger we worden voor energie van buitenaf. Bovendien komt daar nog eens bij dat we de gevoelens die we ervaren op anderen kunnen projecteren. Die ander is verantwoordelijk voor mijn gevoel. Of veroordelen we de ander. Soms spreken we het uit, maar meestal niet. We hebben allemaal maniertjes hoe we hiermee omgaan. Komen in actie-reactie patronen terecht. Met allemaal ruis en miscommunicatie als gevolg. We blijven zo ‘slachtoffer’ van onze reacties op onze omgeving.

Kan het ook anders?

In onderstaande fasen en acties leg ik uit hoe je minder gevoelig wordt voor beïnvloeding van buitenaf. En hoe je de relatie met jezelf verstevigd. Deze kennis heb ik verzameld door het lezen van literatuur, het volgen van trainingen, opleidingen en lezingen, maar vooral door het combineren van mijn levenservaring met al die kennis. Het is een uitdaging onderstaande stappen in de praktijk te brengen. Steeds dieper, intenser en dichter bij jezelf. In mijn praktijk ondersteun ik mensen deze innerlijke verbinding met zichzelf te versterken door eerst de aandacht naar binnen te richten. Om vervolgens de aandacht van binnen naar buiten te richten.

FASE 1: DE AANDACHT NAAR BINNEN

Lichaamsbewustzijn ontwikkelen

Een eerste actie is leren voelen wat je lichaam je te vertellen heeft. Lichaamssensaties die duidelijk, maar wel heel subtiel met ons communiceren. Als we ons aan al onze gedachten vastklampen en alles met analyseren en praten proberen op te lossen, blijven we vaak in hetzelfde cirkeltje ronddraaien. We gaan hiermee aan de subtiliteit van het voelen en ervaren voorbij. Door jezelf te vertragen en aanwezig te zijn bij jouw lichaam leer je de taal van jouw lichaam begrijpen. Alle lichaamssensaties en emoties hebben je iets te vertellen en staan in relatie tot jouw behoeften en wat echt belangrijk is voor jou. Lichaamsbewustzijn ontwikkelen heeft tijd, rust en beoefening nodig.

Emoties leren doorvoelen

Een volgende actie is de ruimte geven aan dat wat je voelt. Ben je boos, creëer ruimte die boosheid te ervaren. Ben je verdrietig, creëer dan ruimte het verdriet te doorvoelen. Dit zijn we niet gewend. We hebben geleerd ‘lastige’ gevoelens weg te duwen of bijvoorbeeld te verdoven. Er juist van weg te bewegen. Alles wat je opkropt, zet zich ergens in je lijf vast. We hebben ook wel eens de neiging de lading van onze emoties op de ander te projecteren. De ander ervoor verantwoordelijk te maken, de schuld te geven of verwachten dat de ander voor ons zorgt.

Als je de emotie, die in het contact met de ander wordt getriggerd, begint te voelen, ga je ervaren dat er een diepere lading onder zit. Vaak verbonden met pijn uit het verleden.

Zelfregulatie

In de praktijk is zelfregulatie niet een beweging die de meesten onder ons van nature maken. We kunnen het wel leren ontwikkelen. Zodra je jouw lichaamssensaties en emoties opmerkt, er zelf de verantwoordelijkheid voor neemt, deze liefdevol accepteert (we hebben er vaak zelf een oordeel over. Hier in één van mijn volgende blogs meer over), het durft te doorvoelen, leer je de hele ervaring in jouw lichaam te dragen. Soms gaat het dragen gepaard met ontlading. Bijvoorbeeld het trillen van spieren en lichaamsdelen. Je reguleert jezelf totdat je weer in staat bent ruimte, ontspanning en vrijheid te ervaren.

Met het leren jezelf te reguleren, heel je jezelf en kunnen lichamelijke blokkades zoals opgebouwde spanning in het lichaam verdwijnen. De samenwerking tussen jouw denken, voelen en lichaam wordt verbeterd. De extra lading die aan de emotie vastzit door eerdere ervaringen, wordt minder of verdwijnt zelfs. Bovendien ontstaan er nieuwe verbindingen in je zenuwstelsel en hersenen en laat je patronen los.

Soms is het dragen van alles wat voorbij komt best een zware beproeving. Helemaal als onder de ervaring diepe pijnstukken worden geraakt. Uitreiken naar iemand die de ruimte voor jou kan dragen, biedt dan uitkomst. In blog drie heb ik een praktijkvoorbeeld beschreven .

FASE 2: DE AANDACHT VAN BINNEN NAAR BUITEN

Bewustzijn in het moment

Als je bovenstaande stappen ontwikkelt, merk je dat je steeds beter in staat bent, in het contact met de ander, een situatie of omgeving, bij jezelf aanwezig te zijn. Het opmerken in het moment, dat je voelt wat je voelt en doet wat je doet, is een grote stap binnen het bewustwordingsproces.

Soms gaat een moment van aanpassing op jouw omgeving zo snel. Dan ben je net te laat, maar de situatie kun je achteraf tijdens een reflectie nog wel terughalen. Zo word je je steeds meer bewust van jouw eigen patroon. Leer je steeds beter aanwezig te zijn in het hier en nu en ontstaan er meer keuzevrijheid en mogelijkheden voor ander gedrag.

Jezelf zuiver zichtbaar maken

Wanneer het om een persoon of personen gaat, is het delen met de ander(en) wat je voelt en ervaart. Je beweegt niet meer (onbewust) mee of laat je bijvoorbeeld in een hoek duwen. Maar hebt vertrouwen in dat wat je voelt voor jou klopt.

Mijn ervaring is dat er lef voor nodig is jezelf kwetsbaar zichtbaar te maken. Het is aan de ander of hij of zij de boodschap die jij deelt, kan ontvangen. Zonder zich aangevallen te voelen. Wat de ander voelt of ervaart, is de verantwoordelijkheid en uitdaging van de ander. Want dat is ‘een gevoeligheid’ van de ander.

In het verleden hield je vaak veel te veel rekening met het gevoel van die ander. Dit ging ten koste van jezelf. Hield je je in en paste je aan. Maar dat hoeft niet meer. Wij zijn niet verantwoordelijk voor het gevoel van die ander. We hoeven de behoeften of verwachtingen van een ander niet vóór die van onszelf te zetten. Onszelf opgeven of ergens in het midden uitkomen behoort tot het verleden. We zijn allemaal anders. Jij hebt net zoveel recht als de ander ruimte in te nemen en zichtbaar te zijn. Ook met al jouw gevoeligheid.

Sirpa van der Steen – Ilsink

Praktijk De Vrije Kameleon voor individuen en groepen

Foto gemaakt door Marco Ferrageau